Tổng quan Bệnh lý tuyến bartholin

Tuyến Bartholin phát hiện vào năm 1677 bởi nhà giải phẫu học người Hà Lan tên là Caspar Secundus Bartholin. Sau khi nghiên cứu về các tuyến trong vùng âm hộ – âm đạo của động vật thì nhà khoa học này đã nghiên cứu ra chúng.

Về giải phẫu và sinh lý của tuyến Bartholin: có 2 tuyến bartholin ở vị trí 4h và 8h vùng tiền đình của âm hộ, gần với màng trinh. Đây là tuyến tiết chất nhầy. 

– Tuyến bartholin có dạng hình cầu với đường kính khoảng 1cm (tương đối giống với hạt đậu), bên trong được lót bởi lớp tế bào trụ tiết nhầy. Với chức năng bài tiết chất nhầy ở vùng tiền đình thông qua một ống tuyến dài 2,5 cm, với bề mặt ống tuyến là các tế bào chuyển tiếp. Với vị trí ở nếp gấp giữa màng trinh và môi nhỏ của âm hộ là lỗ của ống tuyến và được lót bởi biểu mô lát.

– Thông thường, tuyến Bartholin bắt đầu hoạt động trên cơ thể khi nữ giới bước vào tuổi dậy thì. Thông qua sự bài tiết chất nhầy của tuyến này sẽ có chức năng bôi trơn trong giao hợp và giúp giữ ẩm bề mặt âm hộ, bảo vệ “cô bé”.

Bên cạnh đó, nang và áp xe tuyến Bartholin là một trong số những bệnh lý phụ khoa thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Theo đó, hàng năm số lượng người mắc bệnh hoặc bị nang tuyến Bartholin chiếm tới 2% số bệnh nhân được điều trị tại các bệnh viện và phòng khám sản phụ khoa. Mặc dù, việc điều trị bệnh lý này đơn giản, thường được điều trị ngoại trú nhưng vấn đề tồn tại được quan tâm đó là sự tái phát, chẩn đoán và phân biệt nang tuyến với abscess và những tổn thương ác tính. Chính bởi thế, việc tìm hiểu sâu hơn về các vấn đề liên quan tới tuyến Bartholin sẽ được cung cấp trong phần thông tin bên dưới đây.

Định nghĩa

Nang tuyến Bartholin được hình thành là do sự tắc nghẽn ống tuyến trong khi tuyến vẫn tiếp tục tiết ra chất nhầy, dẫn tới việc hình thành một nang có thành mỏng. Nguyên nhân gây nên sự tắc nghẽn ở ống tuyến có thể là do nhiễm trùng từ (vi khuẩn lậu cầu, chlamydia,…) phù nề gây nên chèn ép ống tuyến hoặc cũng có thể không do nguyên nhân nhiễm trùng như (tắc miệng ống tuyến) gây ra.

Ở người bình thường không sờ nắn thấy được tuyến Bartholin vì nang tuyến có kích thước rất nhỏ khoảng 1cm  như hạt đậu. Nhưng khi nang tuyến phình to, kích thước thay đổi từ vài cm đường kính đến chiếm toàn bộ môi lớn, do vậy có thể sờ nắn được.

Hình ảnh mô tả bệnh lý tuyến Bartholi

1. Nang tuyến Bartholin

Gây nên nang tuyến Bartholin thường do lậu cầu, Chlamydia, hoặc các vi khuẩn khác như liên cầu, tụ cầu,… từ viêm âm hộ nhiễm khuẩn lan đến tuyến Bartholin làm các ống tiết bị tắc, tuyến biến thành nang.

2. Áp xe nang tuyến Bartholin

Nguyên nhân dẫn tới hiện tượng áp xe nang tuyến Bartholin chủ yếu do vi khuẩn lậu và Chlamydia. Tuy nhiên, hiện nay khoa học đã có nghiên cứu với những bằng chứng vi sinh học và kết luận rằng tác nhân gây áp xe nang tuyến Bartholin có thể do đến 67 loại vi khuẩn gây ra như: Staphylococcus aureus, Streptococcus faecalis, Clostridium perfringens,…

1. Nang tuyến Bartholin

Nang tuyến Bartholin thường không có biểu hiện triệu chứng gì, trừ khi nang tăng kích thước hoặc bị nhiễm trùng sẽ có biểu hiện các triệu chứng như:

– Đau vùng âm hộ.

– Đau khi giao hợp.

– Cảm giác căng đầy ở vùng âm hộ.

– Gây khó chịu trong mọi tư thế:ngồi, đứng, đi lại.

– Khi nang tuyến bị nhiễm trùng có thể nhìn thấy nang sưng to, tấy đỏ, sờ có cảm giác nóng, chạm vào đau.

Khi có các triệu chứng bất thường này, người bệnh nên chủ động tới các cơ sở y tế để được thăm khám, kiểm tra sức khỏe cũng như sức khỏe sinh sản, đảm bảo có một cơ thể luôn khỏe mạnh nhất.

2. Áp xe nang tuyến Bartholin

– Bệnh nhân có sưng, nóng, đỏ, đau vùng nang tuyến bị nhiễm trùng.

– Đau tăng khi vận động, đi lại.

– Cảm giác tức vướng, khó chịu trong sinh hoạt.

– Kèm theo: ra nhiều khí hư bất thường, ra nhiều khí hư, đặc trắng hay xanh đục. Kèm theo tình trạng đái buốt, đái rắt.

– Toàn thân có sốt, thường là sốt nhẹ.

Đau nhức, vướng tức là khó chịu trong sinh hoạt ở chị em phụ nữ

1. Nang tuyến Bartholin

Có 2 phương pháp hỗ trợ điều trị nang tuyến Bartholin, đó là:

– Thực hiện rạch bóc nang tuyến, sau đó thực hiện khâu viền túi làm thông tuyến – kỹ thuật này được gọi là khâu thông túi bằng chỉ tự tiêu, hỗ trợ tái tạo nang tuyến hiệu quả.

– Bóc tách toàn bộ nang tuyến được khâu các mũi rời nhau bằng chỉ tự tiêu. Đây được gọi là biện pháp cắt bỏ đi hoàn toàn nang tuyến. Khi thực hiện xong cần được kết hợp với kháng sinh và thuốc giảm đau, kháng viêm. Những mẫu mô sau khi được bóc tách ra trong quá trình thực hiện cần được gửi đi làm giải phẫu bệnh để xác định được bản chất của nang tuyến.

2. Áp xe nang tuyến Bartholin

– Điều trị nội khoa tích cực trong 2 – 4 ngày : Kháng sinh toàn thân tùy theo tác nhân gây nhiễm trùng, kết hợp với giảm đau, chống viêm.

– Sau 24 – 48 giờ: bác sĩ sẽ tiến hành rạch khối áp xe của tuyến Bartholin để đặt penrose dẫn lưu. Tùy vào từng tình trạng bệnh nhân có thể cắt bỏ hoàn toàn tuyến Bartholin. Sau khi thực hiện thủ thuật, tiếp tục cho người bệnh sử dụng thuốc kháng sinh bằng đường uống trong vòng 5 – 7 ngày.